Friesland, de enige provincie in Nederland met een eigen taal en dat is uniek. Naast de eigen taal heb je nog meer unieke dingen die je zou kunnen doen in Friesland. Dat kan niet in één bericht verteld worden, dus lichten we eerst de lekkernijen en de unieke eigen taal toe: Fries.
Fries, een erkende taal
Fries is een officieel erkende taal en behoort tot de West-Germaanse tak van de Germaanse talen. Friesland heeft meer dan 600.000 inwoners waarvan er ongeveer zo’n 450.000 de Friese taal spreken. De taal word vooral in Friesland gesproken, maar ook in de westelijke delen van Groningen en Duitsland.
De steden in Friesland hebben vaak twee namen, namelijk één in het Fries en één in het Nederlands. Voor Leeuwarden is dit bijvoorbeeld Ljouwert en Leeuwarden en voor Heerenveen is dit It Hearrenfean en Heerenveen. Een voorbeeld van een zin is: Fryslân, dêr bin ik hikke en tein (Friesland, daar ben ik geboren en getogen). De Friese taal is er een die niet makkelijk te verstaan is als je er niks vanaf weet, je zou dus kunnen zeggen dat je de taal echt moet leren voordat je meer kunt.
Bûter, brea en griene tsiis, wat’dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries (Boter, brood en groene kaas, wie dat niet zeggen kan is geen echte Fries). Een erg lastige zin om uit te spreken en zo werd dit vroeger door een volksheld in Friesland gezegd. Dit was bijvoorbeeld makkelijk om vijanden te herkennen, die deden alsof je bij Friesland hoorden.
Nog een paar tips van de Friese taal met wat basis woordjes:
- Goedemiddag = Middei
- Hoe is het? = Hoe is it?
- Hoe oud ben je? = Hoe âld bisto?
- Wat gaan we doen vandaag? = Wat gean wy dogge hjoed?
- Ik heb honger = ik ha honger
- Fries is moeilijk = frysk is slim
- Groetjes = Groetnis
- Fijne dag verder = Fine dei fierder
Typisch Fries eten
Elke provincie heeft wel haar eigen streekproducten en zo heeft ook Friesland dat. Wat zijn dan de meest bekende lekkernijen van Friesland?
- Suikerbrood: Iedereen kent het waarschijnlijk wel en het is ook in heel Nederland verkrijgbaar. Suikerbrood is een typisch Friese lekkernij, vroeger was het een traditie dit te geven als een moeder een dochter kreeg.
- Oranjekoek: De naam zegt niet wat het is, het is namelijk niet oranje van kleur. Oranjekoek is een traditionele koek die komt van de sinaasappelsnippers en elke Friese bakker heeft zijn eigen geheime recept.
- Fryske Dúmkes: Een anijs koekje dat wordt geserveerd bij een kopje koffie. Bestel je dus in Friesland een kopje koffie, reken er maar op dat er dan een Fryske Dúmkes bij zit.
- Beerenburg: Een kruidig likeurtje dat je warm houdt na het schaatsen. Grappige is dat dit eigenlijk uit Amsterdam komt, maar omdat het zo populair is in Friesland het typisch Fries geworden is.
- Nagelkaas: Nee, het is geen kaas met nagels en is het lekkerder dan het klinkt. In de kaas zit kruidnagel verwerkt, vandaar de naam. Een beetje komijn maakt deze kaas af voor een pittige, maar smaakvolle lekkernij.